13 april 2019: Mirjam van Belzen, belangenbehartiger kwaliteit van leven bij NFK, licht de resultaten van het ‘doneer je ervaring’-onderzoek bij kanker en werk toe.

Werk is een belangrijk aspect in het leven van de meeste mensen. Werk betekent voor veel mensen meedoen in de maatschappij. Werk is een bron van inkomen en het is ook zingevend. Mensen die werken, zitten vaak beter in hun vel. Het draagt bij aan het welbevinden van mensen.

Onderzoek

In het voorjaar 2017 is er een doneer je ervaring (DJE) onderzoek gedaan naar de late gevolgen bij kanker. Mirjam van Belzen: “In de resultaten viel op dat patiënten een 5,4 geven aan hun collega’s, leidinggevenden en/of werkgever. Op basis van dat cijfer is besloten dat het belangrijk was om de ervaringen en meningen van (ex)kankerpatiënten en naasten wat betreft kanker en werk beter in kaart te brengen. Daarom is begin 2019 nader onderzoek gedaan.”

Is kanker schadelijk voor de carrière?

Mirjam van Belzen poneert de stelling: “Veel mensen ervaren dat carrièrekansen verminderen als bekend is dat zij kanker hebben.” Veel van de late gevolgen die mensen ervaren, leiden tot beperkingen op het werk. Zoals vermoeidheid, verminderde lichamelijke conditie, concentratie- en geheugenproblemen en zenuwpijn. Er is onbegrip. Aan de buitenkant zien collega’s die vermoeidheid en verminderde lichamelijke conditie meestal niet. Vaak is het niet mogelijk om op het werk even te rusten. Op het werk verwachten collega’s dat iedereen meedoet.

De aanwezigen vullen dit aan. Zo is bij de een een deel van de functie weggenomen; de functie is uitgehold. Een ander heeft een vaststellingsovereenkomst gekregen.

Wat bespreekt u met wie?

De vraag is, zet u ‘kanker’ wel of niet op uw CV? Mirjam van Belzen: “U bent niet verplicht om dat te melden. Maar in de curatieve fase, tijdens de behandeling, is het raadzaam om er toch over in gesprek te gaan. Zodat kan worden besproken wat wel of niet mogelijk is.”

Een van de aanwezigen zegt wel te willen werken, maar van de werkgever niet mocht werken. Een ander verwijst naar de Wet Poortwachter. “Maar die werkt niet altijd”, zegt Mirjam van Belzen. Het advies is: probeer kanker bespreekbaar te maken.

Zij geeft vijf tips.
1.  Vertel het aan collega’s: probeer het bespreekbaar te maken.
2.  Maak afspraken met de werkgever: laat u niet ‘wegzetten’.
3.  Houd regelmatig contact met collega’s en werkgever.
4.  Stel grenzen wanneer u weer gaat werken: uw mogelijkheden zullen veranderen.
5.  Snel weer fulltime aan de slag is niet zaligmakend.

Onderzoeksresultaten

Het onderzoek kanker en werk is gedaan onder (ex-)kankerpatiënten en naasten.
Of iemand kan werken en wat qua werk mogelijk is, is afhankelijk van de tumor en de soort en fase van behandeling. Soms is het mogelijk om ander werk te doen. Mirjam van Belzen zegt dat in het onderzoek een op de tien mensen aangeeft zijn baan te zijn verloren. Als mensen hun baan verliezen dan heeft dat vaak ook financiële gevolgen. De meeste werkgevers betalen het eerste jaar 100% van het salaris, maar zij zijn daartoe niet verplicht. Vaak vallen mensen na het tweede jaar terug in inkomen.

Twee derde van de patiënten zegt, dat de gevolgen van kanker op werk niet besproken zijn door de zorgverlener in het ziekenhuis. Een van de aanwezigen benadrukt dat dat wel belangrijk is voor de verwerking van de ziekte en om te kijken naar de toekomst. Zodat men er zelf al rekening mee kan houden misschien niet 100% te kunnen werken.
Mirjam van Belzen vult aan: “Het is belangrijk voor uzelf te realiseren wat werk voor u betekent. Wat betekent die kanker dan voor u? En is het mogelijk om weer te werken? Daarom vinden we het zo belangrijk dat al vooraf aan de keuze van de behandeling een klinisch arbeidsgeneeskundige betrokken is. Werk als behandeldoel.”

“Een kwart van de patiënten geeft aan iets te hebben gemist in de begeleiding door de bedrijfsarts”, zegt Mirjam van Belzen. “Sommige mensen voelen zich onbegrepen en missen bij de bedrijfsarts kennis van kanker. Er zijn bedrijfsartsen die zich hebben gespecialiseerd in arbeidsbegeleiding bij kanker, de zogenoemde BACO”, zegt Mirjam van Belzen.

Een van de aanwezigen heeft hulp gekregen van het Helen Dowling Instituut (HDI) en zegt dat HDI ook hulp kan bieden bij een gesprek met het bedrijf.

Presentatie kanker en werk

Meer informatie

• Kanker en werk
• Coronel Instituut voor Arbeid en Gezondheid van het AMC
• Bedrijfsarts Consulent Oncologie (BACO)
• Helen Dowling Instituut