4 november 2017 Expertzorg voor blaaskanker vanuit patiëntenperspectief, deel 1: Irene Dingemans, projectleider kwaliteit van zorg van de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) verzorgde de tweede specifieke lezing over blaaskanker tijdens de Landelijke Contactdag.

Irene Dingemans schetste eerst de ontwikkeling binnen de oncologie vanaf de tachtiger jaren van de vorige eeuw. Met als kern het model voor toegang tot optimale zorg: zo dicht mogelijk bij huis met richtlijnen, consultatie en netwerkvorming.

Ontwikkeling oncologie

Sinds begin deze eeuw is er een versnelling gekomen in technische mogelijkheden en grote ontwikkelingen in diagnostiek en behandeling. De hoog complexe laagvolume-chirurgie werd geconcentreerd in een tiental ziekenhuizen. Richtlijnen worden steeds dikker en steeds sneller per hoofdstuk vernieuwd. We merken dat hierdoor steeds vaker in ziekenhuizen wordt gewerkt volgens verouderde richtlijnen. De meest recente ontwikkeling is dat tumorkenmerken en persoonskenmerken in de behandeling van kanker een steeds grotere rol spelen.

Past het model van kankerzorg ‘zo dicht mogelijk bij huis met richtlijnen, consultatie en netwerkvorming’, nog wel bij de huidige stand van de wetenschap en de complexiteit en snelheid van de nieuwe ontwikkelingen?

Irene Dingemans stelde de volgende vragen:

• Hoe kunnen professionals op 80 ziekenhuislocaties gelijkwaardige oncologische zorg leveren?
• Zijn richtlijnen nog steeds de oplossing om iedereen volgens de laatste wetenschappelijke inzichten te laten werken?
• Kunnen ziekenhuizen en artsen de ontwikkelingen in de oncologie in de breedte nog wel bijbenen?
• Wordt de oncologische zorg niet steeds minder standaard en dus minder makkelijk en eenduidig overal uit te voeren?

De vragen stellen is deze ook beantwoorden. Het is onmogelijk om in deze tijd oncologie volgens het oude model te blijven uitoefenen.

Expertzorg

Er is nu behoefte aan: expertzorg, gespecialiseerde teams en artsen en aan goed toegeruste ziekenhuizen.

Irene Dingemans onderscheidt 4 pijlers waarop de expertzorg gebaseerd moet zijn.

Subspecialisatie van alle betrokken disciplines. Subspecialisatie op aandoening, niet iedereen hoeft alles te weten. Een expertcentrum doet vanzelfsprekend aan wetenschappelijk onderzoek, participeert ook in andere onderzoeksgroepen en draagt bij aan de ontwikkeling van het vakgebied.
Multidisciplinaire zorg waarbij alle betrokken disciplines samenwerken onder één dak (korte lijnen, optimale synergie) en communiceren met kennis van elkaars expertise, eenduidig beleid en eenduidige communicatie naar de patiënt.
Actief zijn in wetenschappelijk onderzoek met researchafdeling in nauwe samenwerking met kliniek en waar ook behandelaars grensverleggende interventies doen als daar aanleiding voor is.
Voldoende volume van staf en patiënten. Voldoende volume is nodig voor optimale kwaliteit van patiëntenzorg en om alles te kunnen bieden wat nodig is voor diagnostiek, behandeling, nazorg en palliatieve zorg.

Leven met blaas- of nierkanker en NFK streven naar de volgende aantallen in de blaaskankerzorg:

• 100 nieuwe patiënten per jaar
• 30 operaties, 15 >20 per operateur
• 30 nieuwe patiënten in systemische behandeling
• 15 patiënten immuuntherapie

Deze streefgetallen zijn geen doel op zich, maar activeren het werkveld om de kwaliteit van de zorg te verbeteren.